مبانی و پیشینه نظری افسردگی و اضطراب و درمان آنها

فهرست مطالب

منظور از افسردگی چیست؟

سبب شناسی افسردگی

افسردگی از دیدگاه نظریه های زیست شناختی

افسردگی از دیدگاه روان پویشی

افسردگی از دیدگاه رفتاری

افسردگی از دیدگاه انسان گرا هستی گرایی

افسردگی از دیدگاه سیستمی خانواده

افسردگی از دیدگاه شناختی رفتاری (خودکنترلی)

معاینه وضعیت روانی

دوره های افسردگی

وضعیت هشیاری و شناخت

ملاکهای DSM-IV-TR درمورد دوره افسردگی اساسی

درمان های اختلالات افسردگی

درمان های روانشناختی افسردگی

رواندرمانی بین فردی(IPT)

درمان شناختی

آموزش مهارت های اجتماعی

درمان فعال سازی رفتاری

درمان مبتنی بر روانکاوی

دارو درمانی

درمان با شوک الکتریکی (ECT)

اضطراب

تفاوت ترس و اضطراب

نظریه ها

اختلالات اضطرابی

نشانه های اضطراب

اختلال اضطراب اجتماعی

علت شناسی

عوامل رفتاری

عوامل شناختی

نظریه های اضطراب

نظریه زیست شناختی

نظریه رفتارگرایی

نظریه روانکاوی

نظریه شناختی

علوم زیستی

پیشینه پژوهش

پژوهش های داخلی

پژوهش های خارجی

منابع فارسی

منابع انگلیسی

****************************

بخشهایی از متن فصل دوم پایان نامه اضطراب و افسردگی و روشهای درمان

مبانی نظری افسردگی و اضطراب

سبب شناسی افسردگی

در تببین علل افسردگی نظریه های متفاوتی مطرح شده اند. افسردگی علل چندگانه دارد. به این معنی که، شماری از عوامل مختلف می توانند آن را بوجود آورند. این رویکردها می توانند زیست شناختی، روان پویشی، هستی گرایی، شناختی رفتاری، نظریه های سیستمی و مدل مفهومی باشند. ممکن است افسردگی در بعضی از مردم به دلیل وجود اشکال در یکی از این زمینه ها باشد. اما به احتمال زیاد ترکیبی از عوامل در همه زمینه ها در شکل گیری افسردگی دخالت دارند. نظریه های افسردگی از بعدزیست شناختی ؛ بر نقش عوامل ژنتیک، عدم تنظیم انتقال دهنده های عصبی، بدکاری سیستم ایمنی و غدد درون ریز در بروز افسردگی تأکید دارند. تعارضات و فقدان ها در روابط میان فردی می توانند در ایجاد افسردگی دخیل باشند. از سویی عوامل رفتاری نظیر افزایش استرس و کاهش تجارب مثبت و لذت بخش نیز در این زمینه مؤثرند. عوامل شناختی، شیوه های فکری تحریف شده و غیر انطباقی را شامل می شود و نظریه های سیستمی بر اهمیت تنیدگی، حمایت و نگرش خانواده تأکید می کنند که بر این اساس الگوهای تعامل در خانواده در علت شناختی و نگهداری افسردگی نقش دارند.

افسردگی از دیدگاه نظریه های زیست شناختی

این نظریه ها فرض می کنند علت افسردگی یا در ژن ها و یا در بعضی کارکردهای ناقص فیزیولوژیایی است که احتمال زیربنای فطری داشته باشد یا نداشته باشد. یافته های بدست آمده از بررسی دوقلوها نشان می دهد عناصر وراثتی در بعضی موارد افسردگی نقش دارند. بستگان افرادی که یک دوره افسردگی اساسی را قبل از 20 سالگی تجربه کرده اند در مقایسه با بستگان افراد عادی 8 بار بیشتر احتمال دارد افسرده شوند

...

درمان های اختلالات افسردگی

اغلب دوره های افسردگی پس از چند ماه پایان می یابند، اما این مدت ممکن است برای اشخاص دچار افسردگی و نزدیکانشان بی اندازه طولانی به نظر بیاید. یکی از اهداف اصلی نظام سلامت عمومی افزایش شمار کسانی است که از درمان برخوردار می شوند. برای مثال، زمینه یابی ها حاکی از آن است که سه چهارم اشخاص از درمان های مؤثر MDD برخوردار نمی شوند.

درمان های روانشناختی افسردگی

روان درمانی بین فردی (IPT)

در درمان بین فردی که جرالدکلرمن مبدع آن بود ، بر یکی دو مشکل بین فردی فعلی بیمار تأکید می شود، این نوع درمان بر دو فرض مبتنی است : اولاً مشکلات بین فردی احتمالا ریشه در کژکاریهای در روابط دوران کودکی او دارند، ثانیاً این مشکلات احتمالا در تسریع و دوام علایم افسردگی فعلی بیمار نیز نقشی دارند. درمان بین فردی مؤثرترین اسلوب روان درمانی برای دوره های شدید افسردگی اساسی است. برنامه درمان بین فردی معمولاً از دوازده تا شانزده جلسه هفتگی تشکیل شده است. مشخصه این شیوه رویکرد فعال درمانی است.در این درمان به پدیده های درون روانی نظیر سازوکارهای دفاعی و تعارضهای درونی پرداخته نمی شود.به رفتارهای مشخص و معینی از قبیل فقدان جرأتمندی ، مختل بودن مهارتهای اجتماعی، وتفکر تحریف شده میتوان پرداخت، آن هم فقط در بافتار اهمیت و اثری که در روابط بین فردی بیمار دارند

...

اختلالات اضطرابی

افراد مبتلا به اختلالهای اضطرابی در اثر احساسهای مزمن و شدید اضطراب، درمانده می شوند. این احساس ها به قدری نیرومند هستند که افراد مبتلا به این اختلالها قادر نیستند فعالیتهای روزمره خود را انجام دهند. اضطراب آن ها ناخوشایند است و باعث می شود نتوانند از موقعیت های عادی لذت ببرند اما علاوه بر آن می کوشند از موقعیتهایی که باعث می شود احساس اضطراب کنند اجتناب کنند.

اختلالات اضطرابی گنجانده شده در DSM شامل :

هراس خاص ، ترس از شی یا موقعیتی خاص که شیوع آن 7 - 11 درصد می باشد.

اختلال اضطراب تعمیم یافته ، نگرانی مستمر و فراگیر که کنترلش مشکل است و شیوع آن 5 درصد می باشد.

اختلال وسواس فکری - عملی ، تفکر وسواسی درباره تهدیدات ضدایمنی احتمالی و رفتار وسواسی کلیشه ای برای کاهش ترس که شیوع آن 5/2 درصد می باشد.

اختلال اضطراب پس از سانحه ، تفکرات مزاحم و تجربه مجدد ضربه روحی گذشته که شیوع آن 8 درصد است.

اختلال اضطراب اجتماعی ، ترس از ارزشیابی منفی اجتماعی با شیوع بالاتر از 13 درصد.

اختلال وحشتزدگی ، حمله ناگهانی تشویش شدید، وحشت، و احساس مرگ قریب الوقوع که با علایمی مانند تنفس سخت، تپش قلب، تهوع، درد قفسه سینه و... همراه است.

نشانه های اضطراب

اضطراب زمانی مایه نگرانی می شود که به چنان سطح شدیدی رسیده باشد که توانایی عمل کردن در زندگی روزمره را مختل کند، به طوری که فرد دچار حالت ناسازگارانه ای شده باشد که مشخصه آن واکنشهای جسمانی و روانی شدید است.

...

پیشینه پژوهش افسردگی و اضطراب

خسروی نیز در ایران در پژوهشی به بررسی طرحواره منفی در شکل گیری و تداوم افسردگی در دوران کودکی و نوجوانی پرداخته است . این پژوهش که بر روی پسران 9 تا 16 ساله تهرانی با استفاده از کلمات خود ارجاعی و معنایی مثبت و منفیانجام شده، نشان می دهد که تمامی شرکت کنندگان در تحقیق بجز نوجوانان افسرده، بیشتر لغات خود ارجاعی مثبت را در مقایسه با لغات خود ارجاعی منفی به خاطر آوردند.

جمال محمدی در پژوهشی تحت عنوان بررسی تأثیر شناخت درمانی گروهی متمرکز بر طرحواره بر ارتقاء بهداشت روانی دانشجویان دانشگاه فردوسی مشهدبه این نتیجه رسید که روش درمانی مذکور بر کاهش نشانه های مرضی، حساسیت بین فردی، افسردگی، اضطراب، پرخاشگری، پارانوئید، ترس مرضی و روان پریشی مؤثر می باشد.

موتابی، در پژوهشی تحت عنوان طرحواره های مربوط به عود در بیماران افسرده اساسی: مقایسه بیماران افسرده اساسی دارای سابقه عود، بار اول و افراد غیر افسرده پرداخت، که بنابر یافته های این پژوهش، نقش طرحواره های اختصاصی مرتبط با معنی و پیامدهای افسردگی را در عود نشان داده و ادعا می کند که این طرحواره ها در اثر تجربه دوره های متعدد افسردگی ایجاد شده و تقویت می شوند. نتایج این پژوهش همچنین با مطرح کردن طرحواره های مربوط به افسردگی کارایی مدل شناختی بک برای افسردگی را در تبیین ایجاد دوره های عود پیشنهاد می کند. همچنین یافته ها نقش مؤثر محرک خنثی در پرت کردن حواس و کاهش غمگینی را نیز نشان می دهند.

...